Türkçe Incil
Bölüm 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31
1:1 Davut oglu Israil Krali Süleymanin özdeyisleri:
1:2 Bu özdeyisler, bilgelige ve terbiyeye ulasmak, Akillica sözleri anlamak,
1:3 Basariya götüren terbiyeyi edinip Dogru, hakli ve adil olani yapmak,
1:4 Saf kisiyi ihtiyatli, Genç adami bilgili ve saggörülü kilmak içindir.
1:5 Özdeyislerle benzetmeleri, Bilgelerin sözleriyle bilmecelerini anlamak için Bilge kisi dinlesin ve kavrayisini artirsin, Akilli kisi yasam hüneri kazansin.
1:7 RAB korkusudur bilginin temeli. Ahmaklarsa bilgeligi ve terbiyeyi küçümser.
1:8 Oglum, babanin uyarilarina kulak ver, Annenin ögrettiklerinden ayrilma.
1:9 Çünkü bunlar basin için sevimli bir çelenk, Boynun için gerdanlik olacaktir.
1:10 Oglum, seni ayartmaya çalisan günahkârlara teslim olma.
1:11 Söyle diyebilirler: Bizimle gel, Adam öldürmek için pusuya yatalim, Zevk ugruna masum kisileri tuzaga düsürelim.
1:12 Onlari ölüler diyari gibi diri diri, Ölüm çukuruna inenler gibi Bütünüyle yutalim.
1:13 Bir sürü degerli mal ele geçirir, Evlerimizi ganimetle doldururuz.
1:14 Gel, sen de bize katil, Tek bir kesemiz olacak.
1:15 Oglum, böyleleriyle gitme, Onlarin tuttugu yoldan uzak dur.
1:16 Çünkü ayaklari kötülüge kosar, Çekinmeden kan dökerler.
1:17 Kuslarin gözü önünde ag sermek bosunadir.
1:18 Baskasina pusu kuran kendi kurdugu pusuya düser. Yalniz kendi canidir tuzaga düsürdügü.
1:19 Haksiz kazanca düskün olanlarin sonu böyledir. Bu düskünlük onlari canlarindan eder.
1:20 Bilgelik disarida yüksek sesle haykiriyor, Meydanlarda sesleniyor.
1:21 Kalabalik sokak baslarinda bagiriyor, Kentin giris kapilarinda sözlerini duyuruyor:
1:22 Ey budalalar, budalaligi ne zamana dek seveceksiniz? Alaycilar ne zamana dek alay etmekten zevk alacak? Akilsizlar ne zamana dek bilgiden nefret edecek?
1:23 Uyardigimda yola gelin, o zaman size yüregimi açar, Sözlerimi anlamaniza yardim ederim.
1:24 Ama sizi çagirdigim zaman beni reddettiniz. Elimi uzattim, umursayan olmadi.
1:25 Duymazliktan geldiniz bütün ögütlerimi, Uyarilarimi duymak istemediniz.
1:26 Bu yüzden ben de felaketinize sevinecegim. Belaya ugradiginizda, Bela üzerinize bir firtina gibi geldiginde, Bir kasirga gibi geldiginde felaketiniz, Sikintiya, kaygiya düstügünüzde, Sizinle alay edecegim.
1:28 O zaman beni çagiracaksiniz, Ama yanitlamayacagim. Var gücünüzle arayacaksiniz beni, Ama bulamayacaksiniz.
1:29 Çünkü bilgiden nefret ettiniz. RABden korkmayi reddettiniz.
1:30 Ögütlerimi istemediniz, Uyarilarimin tümünü küçümsediniz.
1:31 Bu nedenle tuttugunuz yolun meyvesini yiyeceksiniz, Kendi düzenbazliginiza doyacaksiniz.
1:32 Bön adamlar dönekliklerinin kurbani olacak. Akilsizlar kaygisizliklarinin içinde yok olup gidecek.
1:33 Ama beni dinleyen güvenlik içinde yasayacak, Kötülükten korkmayacak, huzur bulacak.
2:1 Oglum, bilgelige kulak verip Yürekten akla yönelerek Sözlerimi kabul eder, Buyruklarimi aklinda tutarsan,
2:3 Evet, akli çagirir, Ona gönülden seslenirsen,
2:4 Gümüs ararcasina onu ararsan, Onu ararsan define arar gibi,
2:5 RAB korkusunu anlar Ve Tanriyi yakindan tanirsin.
2:6 Çünkü bilgeligin kaynagi RABdir. Onun agzindan bilgi ve anlayis çikar.
2:7 Dogru kisileri basariya ulastirir, Kalkanidir dürüst yasayanlarin.
2:8 Adil olanlarin adimlarini korur, Sadik kullarinin yolunu gözetir.
2:9 O zaman anlarsin her iyi yolu, Neyin dogru, hakli ve adil oldugunu.
2:10 Çünkü yüregin bilgelikle dolacak, Zevk alacaksin bilgiden.
2:11 Saggörü sana bekçilik edecek Ve akil seni koruyacak.
2:12 Bunlar seni kötü yoldan, Ahlaksizin sözlerinden kurtaracak.
2:13 Onlar ki karanlik yollarda yürümek için Dogru yoldan ayrilirlar.
2:14 Kötülük yapmaktan hoslanir, Zevk alirlar kötülügün asirisindan.
2:15 Yollari dolambaçli, Yasayislari çarpiktir.
2:16 Bilgelik, gençken evlendigi esini terk eden, Tanrinin önünde içtigi andi unutan ahlaksiz kadindan, Sözleriyle yaltaklanan Vefasiz kadindan seni kurtaracak.
2:18 O kadinin evi insani ölüme, Yollari ölülere götürür.
2:19 Ona gidenlerden hiçbiri geri dönmez, Yasam yollarina erismez.
2:20 Bu nedenle sen iyilerin yolunda yürü, Dogrularin izinden git.
2:21 Çünkü ülkede yasayacak olan dogrulardir, Dürüst kisilerdir orada kalacak olan.
2:22 Kötüler ülkeden sürülecek, Hainler sökülüp atilacak.
3:1 Oglum, unutma ögrettiklerimi, Aklinda tut buyruklarimi.
3:2 Çünkü bunlar ömrünü uzatacak, Yasam yillarini, esenligini artiracaktir.
3:3 Sevgiyi, sadakati hiç yanindan ayirma, Bagla onlari boynuna, Yaz yüreginin levhasina.
3:4 Böylece Tanrinin ve insanlarin gözünde Begeni ve sayginlik kazanacaksin.
3:5 RABbe güven bütün yüreginle, Kendi aklina bel baglama.
3:6 Yaptigin her iste RABbi an, O senin yolunu düze çikarir.
3:7 Kendini bilge biri olarak görme, RABden kork, kötülükten uzak dur.
3:8 Böylece bedenin saglik Ve ferahlik bulur.
3:9 Servetinle ve ürününün turfandasiyla RABbi onurlandir.
3:10 O zaman ambarlarin tika basa dolar, Teknelerin yeni sarapla dolup tasar.
3:11 Oglum, RABbin terbiye edisini hafife alma, Onun azarlamasindan usanma.
3:12 Çünkü RAB, oglundan hosnut bir baba gibi, Sevdigini azarlar.
3:13 Bilgelige erisene, Akli bulana ne mutlu!
3:14 Gümüs kazanmaktansa onu kazanmak daha iyidir. Onun yarari altindan daha çoktur.
3:15 Daha degerlidir mücevherden, Dileyecegin hiçbir sey onunla kiyaslanamaz.
3:16 Sag elinde uzun ömür, Sol elinde zenginlik ve onur vardir.
3:17 Yollari sevinç yollaridir, Evet, bütün yollari esenlige çikarir.
3:18 Bilgelik yasam agacidir ona sarilanlara, Ne mutlu ona simsiki tutunanlara!
3:19 RAB dünyanin temelini bilgelikle atti, Gökleri akillica yerlestirdi.
3:20 Bilgisiyle enginler yarildi, Bulutlar suyunu verdi.
3:21 Oglum, saglam ögüde, saggörüye tutun. Sakin gözünü ayirma onlardan.
3:22 Onlar sana yasam verecek Ve boynuna güzel bir süs olacak.
3:23 O zaman güvenlik içinde yol alirsin, Sendelemeden.
3:24 Korkusuzca yatar, Tatli tatli uyursun.
3:25 Beklenmedik felaketten, Ya da kötülerin ugradigi yikimdan korkma.
3:26 Çünkü senin güvencen RABdir, Tuzaga düsmekten seni O koruyacaktir.
3:27 Elinden geldikçe, Iyilige hakki olanlardan iyiligi esirgeme.
3:28 Elinde varken komsuna, Bugün git, yarin gel, o zaman veririm deme.
3:29 Sana güvenerek yaninda yasayan komsuna Kötülük tasarlama.
3:30 Sana kötülük etmemis biriyle Yok yere çekisme.
3:31 Zorba kisiye imrenme, Onun yollarindan hiçbirini seçme.
3:32 Çünkü RAB sapkinlardan tiksinir, Ama dogrularin candan dostudur.
3:33 RAB kötülerin evini lanetler, Dogrularin oturdugu yeriyse kutsar.
3:34 RAB alaycilarla alay eder, Ama alçakgönüllülere lütfeder.
3:35 Bilge kisiler onuru miras alacak, Akilsizlara yalniz utanç kalacak.
4:1 Çocuklarim, babanizin uyarilarina kulak verin. Dikkat edin ki anlayisli olasiniz.
4:2 Çünkü size iyi ders veriyorum, Ayrilmayin ögrettigimden.
4:3 Ben bir çocukken babamin evinde, Annemin körpecik tek yavrusuyken,
4:4 Babam bana sunu ögretti: Söylediklerime yürekten saril, Buyruklarimi yerine getir ki yasayasin.
4:5 Bilgeligi ve akli sahiplen, Söylediklerimi unutma, onlardan sapma.
4:6 Bilgelikten ayrilma, o seni korur. Sev onu, seni gözetir.
4:7 Bilgelige ilk adim onu sahiplenmektir. Bütün servetine mal olsa da akla sahip çik.
4:8 Onu el üstünde tut, o da seni yüceltecek, Ona sarilirsan seni onurlandiracak.
4:9 Basina zarif bir çelenk, Görkemli bir taç giydirecektir.
4:10 Dinle oglum, sözlerimi benimse ki, Uzasin ömrün.
4:11 Seni bilgelik yolunda egitir, Dogru yollara yöneltirim.
4:12 Ayaklarin takilmadan yürür, Sürçmeden kosarsin.
4:13 Aldigin terbiyeye saril, birakma, Onu uygula, çünkü odur yasamin.
4:14 Kötülerin yoluna ayak basma, Yürüme alçaklarin yolunda,
4:15 O yoldan sakin, yakinindan bile geçme, Yönünü degistirip geç.
4:16 Çünkü kötülük etmedikçe uyuyamaz onlar, Uykulari kaçar saptirmadikça birilerini.
4:17 Yedikleri ekmek kötülük, Içtikleri sarap zorbalik ürünüdür.
4:18 Oysa dogrularin yolu safak isigi gibidir, Giderek ögle günesinin parlakligina erisir.
4:19 Kötülerin yoluysa zifiri karanlik gibidir, Neden tökezlediklerini bilmezler.
4:20 Oglum, sözlerime dikkat et, Dediklerime kulak ver.
4:21 Aklindan çikmasin bunlar, Onlari yüreginde sakla.
4:22 Çünkü onlari bulan için yasam, Bedeni için sifadir bunlar.
4:23 Her seyden önce de yüregini koru, Çünkü yasam ondan kaynaklanir.
4:24 Yalan çikmasin agzindan, Uzak tut dudaklarini sapik sözlerden.
4:25 Gözlerin hep ileriye baksin, Dosdogru önüne!
4:26 Gidecegin yolu düzle, O zaman bütün islerin saglam olur.
4:27 Sapma saga sola, Ayagini kötülükten uzak tut.
5:1 Oglum, bilgeligime dikkat et, Akillica sözlerime kulak ver.
5:2 Böylelikle her zaman saggörülü olur, Dudaklarinla bilgiyi korursun.
5:3 Zina eden kadinin bal damlar dudaklarindan, Agzi daha yumusaktir zeytinyagindan.
5:4 Ama sonu pelinotu kadar aci, Iki agizli kiliç kadar keskindir.
5:5 Ayaklari ölüme gider, Adimlari ölüler diyarina ulasir.
5:6 Yasama giden yolu hiç düsünmez, Yollari dolasiktir, ama farkinda degil.
5:7 Oglum, simdi beni dinle, Agzimdan çikan sözlerden ayrilma.
5:8 Öyle kadinlardan uzak dur, Yaklasma evinin kapisina.
5:9 Yoksa onurunu baskalarina, Yillarini bir gaddara kaptirirsin.
5:10 Varini yogunu yer bitirir yabancilar, Emegin baska birinin evini bayindir kilar.
5:11 Ah çekip inlersin ömrünün son günlerinde, Etinle bedenin tükendiginde.
5:12 Egitilmekten neden bu kadar nefret ettim, Yüregim uyarilari neden önemsemedi? dersin.
5:13 Ögretmenlerimin sözünü dinlemedim, Beni egitenlere kulak vermedim.
5:14 Halkin ve toplulugun arasinda Tam bir yikimin esigine gelmisim.
5:15 Suyu kendi sarnicindan, Kendi kuyunun kaynagindan iç.
5:16 Pinarlarin sokaklari, Akarsularin meydanlari mi sulamali?
5:17 Yalniz senin olsun onlar, Paylasma yabancilarla.
5:18 Çesmen bereketli olsun Ve gençken evlendigin karinla mutlu ol.
5:19 Sevimli bir geyik, zarif bir ceylan gibi, Hep seni doyursun memeleri. Askiyla sürekli cos.
5:20 Oglum, neden ahlaksiz bir kadinla cosasin, Neden baska birinin karisini koynuna alasin?
5:21 RAB insanin tuttugu yolu gözler, Attigi her adimi denetler.
5:22 Kötü kisiyi kendi suçlari ele verecek, Günahinin kemendi kiskivrak baglayacak onu.
5:23 Asiri ahmakligi onu yoldan çikaracak, Terbiyeyi umursamadigi için ölecek.
6:1 Oglum, eger birine kefil oldunsa, Onun borcunu yüklendinse,
6:2 Düstünse tuzaga kendi sözlerinle, Agzinin sözleriyle yakalandinsa,
6:3 O kisinin eline düstün demektir. Oglum, sunu yap ve kendini kurtar: Git, yere kapan onun önünde, Ona yalvar yakar.
6:4 Gözlerine uyku girmesin, Agirlasmasin göz kapaklarin.
6:5 Avcinin elinden ceylan gibi, Kusbazin elinden kus gibi kurtar kendini.
6:6 Ey tembel kisi, git, karincalara bak, Onlarin yasamindan bilgelik ögren.
6:7 Baskanlari, önderleri ya da yöneticileri olmadigi halde,
6:8 Yazin erzaklarini biriktirirler, Yiyeceklerini toplarlar biçim mevsiminde.
6:9 Ne zamana dek yatacaksin, ey tembel kisi? Ne zaman kalkacaksin uykundan?
6:10 Biraz kestireyim, biraz uyuklayayim, Ellerimi kavusturup söyle bir uyuyayim demeye kalmadan,
6:11 Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akinci gibi gelir üzerine.
6:12 Agzinda yalanla dolasan kisi, Soysuz ve fesatçidir.
6:13 Göz kirpar, bir sürü ayak oyunu, El kol hareketleri yapar,
6:14 Ahlaksiz yüreginde kötülük tasarlar, Çekismeler yaratir durmadan.
6:15 Bu yüzden ansizin yikima ugrayacak, Birdenbire çaresizce yok olacak.
6:16 RABbin nefret ettigi alti sey, Igrendigi yedi sey vardir:
6:17 Gururlu gözler, Yalanci dil, Suçsuz kani döken eller,
6:18 Düzenbaz yürek, Kötülüge segirten ayaklar,
6:19 Yalan soluyan yalanci tanik Ve kardesler arasinda çekisme yaratan kisi.
6:20 Oglum, babanin buyruklarina uy, Annenin ögrettiklerinden ayrilma.
6:21 Bunlar sürekli yüreginin bagi olsun, Tak onlari boynuna.
6:22 Yolunda sana rehber olacak, Seni koruyacaklar yattigin zaman; Söylesecekler seninle uyandiginda.
6:23 Bu buyruklar sana çira, Ögretilenler isiktir. Egitici uyarilar yasam yolunu gösterir.
6:24 Seni kötü kadindan, Baska birinin karisinin yaltaklanan dilinden Koruyacak olan bunlardir.
6:25 Böyle kadinlarin güzelligi seni ayartmasin, Bakislari seni tutsak etmesin.
6:26 Çünkü fahise yüzünden insan bir lokma ekmege muhtaç kalir, Baskasinin karisiyla yatmak da kisinin canina mal olur. kalir ya da Çünkü fahisenin ücreti ancak bir somun ekmektir.
6:27 Insan koynuna ates alir da, Giysisi yanmaz mi?
6:28 Korlar üzerinde yürür de, Ayaklari kavrulmaz mi?
6:29 Baskasinin karisiyla yatan adamin durumu budur. Böyle bir iliskiye giren cezasiz kalmaz.
6:30 Aç hirsiz karnini doyurmak için çaliyorsa, Kimse onu hor görmez.
6:31 Ama yakalanirsa, çaldiginin yedi katini ödemek zorunda; Varini yogunu vermek anlamina gelse bile.
6:32 Zina eden adam sagduyudan yoksundur. Yaptiklariyla kendini yok eder.
6:33 Payina düsen dayak ve onursuzluktur, Asla kurtulamaz utançtan.
6:34 Çünkü kiskançlik kocanin öfkesini azdirir, Öç alirken acimasiz olur.
6:35 Hiçbir fidye kabul etmez, Gönlünü alamazsin armaganlarin çokluguyla.
7:1 Oglum, sözlerimi yerine getir, Aklinda tut buyruklarimi.
7:2 Buyruklarimi yerine getir ki, yasayasin. Ögrettiklerimi gözünün bebegi gibi koru.
7:3 Onlari yüzük gibi parmaklarina geçir, Yüreginin levhasina yaz.
7:4 Bilgelige, Sen kizkardesimsin, Akla, Akrabamsin de.
7:5 Zina eden kadindan, Yaltaklanan ahlaksiz kadindan seni koruyacak olan bunlardir.
7:6 Evimin penceresinden, Kafesin ardindan disariyi seyrederken,
7:7 Bir sürü toy gencin arasinda, Sagduyudan yoksun bir delikanli çarpti gözüme.
7:8 Aksamüzeri, alaca karanlikta, Aksam karanligi çökerken, O kadinin oturdugu sokaga saptigini, Onun evine yöneldigini gördüm.
7:10 Derken kadin onu karsiladi, Fahise kiligiyla sinsice.
7:11 Yaygaraci, dik basli biriydi kadin. Bir an bile durmaz evde.
7:12 Kâh sokakta, kâh meydanlardadir. Sokak baslarinda pusuya yatar.
7:13 Delikanliyi tutup öptü, Yüzü kizarmadan ona söyle dedi:
7:14 Esenlik kurbanlarimi kesmek zorundaydim, Adak sözümü bugün yerine getirdim.
7:15 Bunun için seni karsilamaya, seni aramaya çiktim, Iste buldum seni!
7:16 Dösegime Misir ipliginden dokunmus Renkli örtüler serdim.
7:17 Yatagima mür, öd Ve tarçin serptim.
7:18 Haydi gel, sabaha dek doya doya seviselim, Asktan zevk alalim.
7:19 Kocam evde degil, Uzun bir yolculuga çikti.
7:20 Yanina para torbasini aldi, Dolunaydan önce eve dönmeyecek.
7:21 Onu bir sürü çekici sözlerle bastan çikardi, Tatli diliyle pesinden sürükledi.
7:22 Kesimevine götürülen öküz gibi Hemen izledi onu delikanli; Tuzaga düsen geyik gibi,
7:23 Cigerini bir ok delene kadar; Kapana kosan bir kus gibi, Bunun yasamina mal olacagini bilmeden.
7:24 Çocuklarim, simdi dinleyin beni, Kulak verin söylediklerime,
7:25 Sakin o kadina gönül vermeyin, Onun yolundan gitmeyin.
7:26 Yere serdigi bir sürü kurbani var, Öldürdügü kisilerin sayisi pek çok.
7:27 Ölüler diyarina giden yoldur onun evi, Ölüm odalarina götürür.
8:1 Bilgelik çagiriyor, Akil sesini yükseltiyor.
8:2 Yol kenarindaki tepelerin basinda, Yollarin birlestigi yerde duruyor o.
8:3 Kentin girisinde, kapilarin yaninda, Sesini yükseltiyor:
8:4 Ey insanlar, size sesleniyorum, Çagrim insan soyunadir!
8:5 Ey bön kisiler, ihtiyatli olmayi ögrenin; Sagduyulu olmayi ögrenin, ey akilsizlar!
8:6 Söyledigim yetkin sözleri dinleyin, Agzimi dogrulari söylemek için açarim.
8:7 Agzim gerçegi duyurur, Çünkü dudaklarim kötülükten igrenir.
8:8 Agzimdan çikan her söz dogrudur, Yoktur egri ya da sapik olani.
8:9 Apaçiktir hepsi anlayana, Bilgiye erisen, dogrulugunu bilir onlarin.
8:10 Gümüs yerine terbiyeyi, Saf altin yerine bilgiyi edinin.
8:11 Çünkü bilgelik mücevherden degerlidir, Diledigin hiçbir sey onunla kiyaslanamaz.
8:12 Ben bilgelik olarak ihtiyati kendime konut edindim. Bilgi ve saggörü bendedir.
8:13 RABden korkmak kötülükten nefret etmek demektir. Kibirden, küstahliktan, Kötü yoldan, sapik agizdan nefret ederim.
8:14 Ögüt ve saglam karar bana özgüdür. Akil ve güç kaynagi benim.
8:15 Krallar sayemde egemenlik sürer, Hükümdarlar adil kurallar koyar.
8:16 Önderler, adaletle yöneten soylular Sayemde yönetirler.
8:17 Beni sevenleri ben de severim, Gayretle arayan beni bulur.
8:18 Zenginlik ve onur, Kalici degerler ve bolluk bendedir.
8:19 Meyvem altindan, saf altindan, Ürünüm seçme gümüsten daha iyidir.
8:20 Dogruluk yolunda, Adaletin izinden yürürüm.
8:21 Böylelikle, beni sevenleri servet sahibi yapar, Hazinelerini doldururum.
8:22 RAB yaratma isine basladiginda Ilk beni yaratti,
8:23 Dünya var olmadan önce, Ta baslangiçta, öncesizlikte yerimi aldim.
8:24 Enginler yokken, Sulari bol pinarlar yokken dogdum ben.
8:25 Daglar daha olusmadan, Tepeler belirmeden, RAB dünyayi, kirlari Ve dünyadaki topragin zerresini yaratmadan dogdum.
8:27 RAB gökleri yerine koydugunda oradaydim, Engin denizleri ufukla çevirdiginde,
8:28 Bulutlari olusturdugunda, Denizin kaynaklarini güçlendirdiginde,
8:29 Sular buyrugundan öte geçmesinler diye Denize sinir çizdiginde, Dünyanin temellerini pekistirdiginde,
8:30 Bas mimar olarak Onun yanindaydim. Gün be gün sevinçle dolup tastim, Huzurunda hep costum.
8:31 Onun dünyasi mutlulugum, Insanlari sevincimdi.
8:32 Çocuklarim, simdi beni dinleyin: Yolumu izleyenlere ne mutlu!
8:33 Uyarilarimi dinleyin ve bilge kisiler olun, Görmezlikten gelmeyin onlari.
8:34 Beni dinleyen, Her gün kapimi gözleyen, Kapimin esiginden ayrilmayan kisiye ne mutlu!
8:35 Çünkü beni bulan yasam bulur Ve RABbin begenisini kazanir.
8:36 Beni gözardi edense kendine zarar verir, Benden nefret eden, ölümü seviyor demektir.
9:1 Bilgelik kendi evini yapti, Yedi diregini yonttu.
9:2 Hayvanlarini kesti, Sarabini hazirlayip sofrasini kurdu.
9:3 Kentin en yüksek noktalarina gönderdigi Hizmetçileri araciligiyla herkesi çagiriyor:
9:4 Kim safsa buraya gelsin diyor. Sagduyudan yoksun olanlara da, Gelin, yiyeceklerimi yiyin, Hazirladigim saraptan için diyor.
9:6 Safligi birakin da yasayin, Aklin yolunu izleyin.
9:7 Alayciyi paylayan asagilanmayi hak eder, Kötü kisiyi azarlayan hakarete ugrar.
9:8 Alayciyi azarlama, yoksa senden nefret eder. Bilge kisiyi azarlarsan, seni sever.
9:9 Bilge kisiyi egitirsen Daha bilge olur, Dogru kisiye ögretirsen bilgisini artirir.
9:10 RAB korkusudur bilgeligin temeli. Akil Kutsal Olani tanimaktir.
9:11 Benim sayemde günlerin çogalacak, Ömrüne yillar katilacak.
9:12 Bilgeysen, bilgeliginin yarari sanadir, Alayci olursan acisini yalniz sen çekersin.
9:13 Akilsiz kadin yaygaraci Ve saftir, hiçbir sey bilmez.
9:14 Evinin kapisinda, Kentin en yüksek yerinde bir iskemleye oturur; Yoldan geçenleri, Kendi yollarindan gidenleri çagirmak için,
9:16 Kim safsa buraya gelsin der. Sagduyudan yoksun olanlara da,
9:17 Çalinti su tatli, Gizlice yenen yemek lezzetlidir der.
9:18 Ne var ki, evine girenler ölüme gittiklerini, Ona konuk olanlar Ölüler diyarinin dibine indiklerini bilmezler.
10:1 Süleymanin özdeyisleri: Bilge çocuk babasini sevindirir, Akilsiz çocuk annesini üzer.
10:2 Haksizca kazanilan servetin yarari yoktur, Ama dogruluk ölümden kurtarir.
10:3 RAB dogru kisiyi aç komaz, Ama kötülerin istegini bosa çikarir.
10:4 Tembel eller insani yoksullastirir, Çaliskan el zengin eder.
10:5 Akli basinda evlat ürünü yazin toplar, Hasatta uyuyansa ailesinin yüzkarasidir.
10:6 Bereket dogru kisinin basina yagar, Kötülerse zorbaliklarini sözle gizler.
10:7 Dogrular övgüyle, Kötüler nefretle anilir.
10:8 Bilge kisi buyruklari kabul eder, Çenesi düsük ahmaksa yikima ugrar.
10:9 Dürüst kisi güvenlik içinde yasar, Ama hileli yoldan giden açiga vurulacaktir.
10:10 Sinsice göz kirpan, acilara neden olur. Çenesi düsük ahmak da yikima ugrar. (bkz.10:8), Septuaginta Cesaretle azarlayan esenlik saglar.
10:11 Dogru kisinin agzi yasam pinaridir, Kötülerse zorbaliklarini sözle gizlerler.
10:12 Nefret çekismeyi azdirir, Sevgi her suçu bagislar.
10:13 Akilli kisinin dudaklarindan bilgelik akar, Ama sagduyudan yoksun olan sirtina kötek yer.
10:14 Bilge kisi bilgi biriktirir, Ahmagin agziysa onu yikima yaklastirir.
10:15 Zenginin serveti onun kalesidir, Fakirin yoksullugu ise onu yikima götürür.
10:16 Dogru kisinin ücreti yasamdir, Kötünün geliriyse kendisine cezadir.
10:17 Terbiyeye kulak veren yasam yolunu bulur. Uyarilari reddedense baskalarini yoldan saptirir.
10:18 Nefretini gizleyen kisinin dudaklari yalancidir. Iftira yayan akilsizdir.
10:19 Çok konusanin günahi eksik olmaz, Sagduyulu kisiyse dilini tutar.
10:20 Dogru kisinin dili saf gümüs gibidir, Kötünün niyetleriyse degersizdir.
10:21 Dogru kisinin sözleri birçoklarini besler, Ahmaklarsa sagduyu yoksunlugundan ölür.
10:22 RABbin bereketidir kisiyi zengin eden, RAB buna dert katmaz.
10:23 Kötülük akilsizlar için eglence gibidir. Akli basinda olanlar içinse bilgelik ayni seydir.
10:24 Kötü kisinin korktugu basina gelir, Dogru kisiyse dilegine erisir.
10:25 Kasirga gelince kötü kisiyi silip götürür; Ama dogru kisi sonsuza dek ayakta kalir.
10:26 Disler için sirke, Gözler için duman neyse, Tembel ulak da kendisini gönderen için öyledir.
10:27 RAB korkusu ömrü uzatir, Kötülerin yillariysa kisadir.
10:28 Dogrunun umudu onu sevindirir, Kötünün beklentileriyse bosa çikar.
10:29 RABbin yolu dürüst için siginak, Fesatçi içinse yikimdir.
10:30 Dogru kisi hiçbir zaman sarsilmaz, Ama kötüler ülkede kalamaz.
10:31 Dogru kisinin agzi bilgelik üretir, Sapik dilse kesilir.
10:32 Dogru kisinin dudaklari söylenecek sözü bilir, Kötünün agzindansa sapik sözler çikar.
11:1 RAB hileli teraziden igrenir, Hilesiz tartidansa hosnut kalir.
11:2 Küstahligin ardindan utanç gelir, Ama bilgelik alçakgönüllülerdedir.
11:3 Erdemlinin dürüstlügü ona yol gösterir, Hainin yalanciligiysa yikima götürür.
11:4 Gazap günü servet ise yaramaz, Oysa dogruluk ölümden kurtarir.
11:5 Dürüst insanin dogrulugu onun yolunu düzler, Kötü kisiyse kötülügü yüzünden yikilip düser.
11:6 Erdemlinin dogrulugu onu kurtarir, Ama haini kendi hirsi ele verir.
11:7 Kötü kisi öldügünde umutlari yok olur, Güvendigi güç de biter.
11:8 Dogru kisi sikintidan kurtulur, Onun yerine sikintiyi kötü kisi çeker.
11:9 Tanrisiz kisi baskalarini agziyla yikima götürür, Oysa dogrular bilgi sayesinde kurtulur.
11:10 Dogrularin basarisina kent bayram eder, Kötülerin ölümüne sevinç çigliklari atilir.
11:11 Dürüstlerin kutsamasiyla kent gelisir, Ama kötülerin agzi kenti yerle bir eder.
11:12 Baskasini küçük gören sagduyudan yoksundur, Akilli kisiyse dilini tutar.
11:13 Dedikoducu sir saklayamaz, Oysa güvenilir insan sirdas olur.
11:14 Yol göstereni olmayan ulus düser, Danismani bol olan zafere gider.
11:15 Yabanciya kefil olan mutlaka zarar görür, Kefaletten kaçinan güvenlik içinde yasar.
11:16 Sevecen kadin onurfç, Zorbalarsa yalnizca servet kazanir. geçiyor: Ama dogruluktan nefret eden kadin onursuzluk tahtidir. Tembeller servetten yoksun olur.
11:17 Iyilikseverin yarari kendinedir, Gaddarsa kendi basina bela getirir.
11:18 Kötü kisinin kazanci aldaticidir, Dogruluk ekenin ödülüyse güvenlidir.
11:19 Yürekten dogru olan yasama kavusur, Kötülügün ardindan giden ölümünü hazirlar.
11:20 RAB sapik yürekliden igrenir, Dürüst yasayandan hosnut kalir.
11:21 Bilin ki, kötü kisi cezasiz kalmaz, Dogrularin soyuysa kurtulur.
11:22 Sagduyudan yoksun kadinin güzelligi, Domuzun burnundaki altin halkaya benzer.
11:23 Dogrularin istegi hep iyilikle sonuçlanir, Kötülerin umutlariysa gazapla.
11:24 Eliaçik olan daha çok kazanir, Hak yiyenin sonuysa yoksulluktur.
11:25 Cömert olan bolluga erecek, Baskasina su verene su verilecek.
11:26 Halk bugday istifleyeni lanetler, Ama bugday satani kutsar.
11:27 Iyiligi amaç edinen begeni kazanir, Kötülügü amaç edinense kötülüge ugrar.
11:28 Zenginligine güvenen tepetaklak gidecek, Oysa dogrular dalindaki yaprak gibi gelisecek.
11:29 Ailesine sikinti çektirenin mirasi yeldir, Ahmaklar da bilgelerin kulu olur.
11:30 Dogru kisinin isleri yasam agacinin meyvesine benzer, Bilge kisi insanlari kazanir.
11:31 Bu dünyada dogru kisi bile cezalandirilirsa, Kötülerle günahlilarin cezalandirilacagi kesindir.
12:1 Terbiye edilmeyi seven bilgiyi de sever, Azarlanmaktan nefret eden budaladir.
12:2 Iyi kisi RABbin lütfuna erer, Ama düzenbazi RAB mahkûm eder.
12:3 Kötülük kisiyi güvenlige kavusturmaz, Ama dogrularin kökü kazilamaz.
12:4 Erdemli kadin kocasinin tacidir, Edepsiz kadinsa kocasini yer bitirir.
12:5 Dogrularin tasarilari adil, Kötülerin ögütleri aldaticidir.
12:6 Kötülerin sözleri ölüm tuzagidir, Dogrularin konusmasiysa onlari kurtarir.
12:7 Kötüler yikilip yok olur, Dogru kisinin evi ayakta kalir.
12:8 Kisi sagduyusu oraninda övülür, Çarpik düsünceliyse küçümsenir.
12:9 Köle sahibi olup asagilanan Büyüklük taslayip ekmege muhtaç olandan yegdir.
12:10 Dogru kisi hayvaniyla ilgilenir, Ama kötünün sevecenligi bile zalimcedir.
12:11 Topragini isleyenin ekmegi bol olur, Hayal pesinde kosansa sagduyudan yoksundur.
12:12 Kötü kisi kötülerin ganimetini ister, Ama dogru kisilerin kökü ürün verir.
12:13 Kötü kisinin günahli sözleri kendisi için tuzaktir, Ama dogru kisi sikintiyi atlatir.
12:14 Insan agzinin ürünüyle iyilige doyar, Elinin emegine göre de karsiligini alir.
12:15 Ahmagin yolu kendi gözünde dogrudur, Bilge kisiyse ögüde kulak verir.
12:16 Ahmak sinirlendigini hemen belli eder, Ama ihtiyatli olan asagilanmaya aldirmaz.
12:17 Dürüst tanik dogruyu söyler, Yalanci taniksa hile solur.
12:18 Düsünmeden söylenen sözler kiliç gibi keser, Bilgelerin diliyse sifa verir.
12:19 Gerçek sözler sonsuza dek kalicidir, Oysa yalanin ömrü bir anliktir.
12:20 Kötülük tasarlayanin yüregi hileci, Barisi ögütleyenin yüregiyse sevinçlidir.
12:21 Dogru kisiye hiç zarar gelmez, Kötünün basiysa beladan kurtulmaz.
12:22 RAB yalanci dudaklardan igrenir, Ama gerçege uyanlardan hosnut kalir.
12:23 Ihtiyatli kisi bilgisini kendine saklar, Oysa akilsizin yüregi ahmakligini ilan eder.
12:24 Çaliskanlarin eli egemenlik sürer, Tembellikse kölelige götürür.
12:25 Kaygili yürek insani çökertir, Ama güzel söz sevindirir.
12:26 Dogru kisi arkadasina da yol gösterir, Kötünün tuttugu yolsa kendini saptirir.
12:27 Tembel kisi isini bitirmez, Oysa çaliskan degerli bir servet kazanir.
12:28 Dogru yol yasam kaynagidir, Bu yol ölümsüzlüge götürür.
13:1 Bilge kisi terbiye edilmeyi sever, Alayci kisi azarlansa da aldirmaz.
13:2 Iyi insan agzindan çikan sözler için ödüllendirilir, Ama hainlerin soludugu zorbaliktir.
13:3 Dilini tutan canini korur, Ama bosbogazin sonu yikimdir.
13:4 Tembel caninin çektigini elde edemez, Çaliskanin istekleriyse tümüyle yerine gelir.
13:5 Dogru kisi yalandan nefret eder, Kötünün sözleriyse igrençtir, yüzkarasidir.
13:6 Dogruluk dürüst yasayani korur, Kötülük günahkâri yikar.
13:7 Kimi hiçbir seyi yokken kendini zengin gösterir, Kimi serveti çokken kendini yoksul gösterir.
13:8 Kisinin serveti gün gelir canina fidye olur, Oysa yoksul kisi tehdide aldirmaz.
13:9 Dogrularin isigi parlak yanar, Kötülerin çirasi söner.
13:10 Kibirden ancak kavga çikar, Ögüt dinleyense bilgedir.
13:11 Havadan kazanilan para yok olur, Azar azar biriktirenin serveti çok olur.
13:12 Ertelenen umut hayal kirikligina ugratir, Yerine gelen dilekse yasam verir.
13:13 Uyarilara kulak asmayan bedelini öder, Buyruklara saygili olansa ödülünü alir.
13:14 Bilgelerin ögrettikleri yasam kaynagidir, Insani ölüm tuzaklarindan uzaklastirir.
13:15 Sagduyulu davranis sayginlik kazandirir, Hainlerin yoluysa yikima götürür. Masoretik metin Sürer ya da Çetindir.
13:16 Ihtiyatli kisi isini bilerek yapar, Akilsiz kisiyse ahmakligini sergiler.
13:17 Kötü ulak belaya düser, Güvenilir elçiyse sifa getirir.
13:18 Terbiye edilmeye yanasmayani Yokluk ve utanç bekliyor, Ama azara kulak veren onurlandirilir.
13:19 Yerine getirilen dilek mutluluk verir. Akilsiz kötülükten uzak kalamaz.
13:20 Bilgelerle oturup kalkan bilge olur, Akilsizlarla dost olansa zarar görür.
13:21 Günahkârin pesini felaket birakmaz, Dogrularin ödülüyse gönençtir.
13:22 Iyi kisi torunlarina miras birakir, Günahkârin servetiyse dogru kisiye kalir.
13:23 Yoksulun tarlasi bol ürün verebilir, Ama haksizlik bunu alip götürür.
13:24 Oglundan degnegi esirgeyen, onu sevmiyor demektir. Seven baba özenle terbiye eder.
13:25 Dogru kisinin yeterince yiyecegi vardir, Kötünün karniysa aç kalir.
14:1 Bilge kadin evini yapar, Ahmak kadin evini kendi eliyle yikar.
14:2 Dogru yolda yürüyen, RABden korkar, Yoldan sapan, RABbi hor görür.
14:3 Ahmagin sözleri sirtina kötektir, Ama bilgenin dudaklari kendisini korur.
14:4 Öküz yoksa yemlik bos kalir, Çünkü bol ürünü saglayan öküzün gücüdür.
14:5 Güvenilir tanik yalan söylemez, Yalanci taniksa yalan solur.
14:6 Alayci bilgeligi arasa da bulamaz, Akilli içinse bilgi edinmek kolaydir.
14:7 Akilsiz kisiden uzak dur, Çünkü sana ögretecek bir seyi yok.
14:8 Ihtiyatli kisinin bilgeligi, ne yapacagini bilmektir, Akilsizlarin ahmakligiysa aldanmaktir.
14:9 Ahmaklar suç sunusuyla alay eder, Dürüstler ise iyi niyetlidir.
14:10 Yürek kendi acisini bilir, Sevinciniyse kimse paylasmaz.
14:11 Kötü kisinin evi yerle bir edilecek, Dogru kisinin konutuysa bayindir olacak.
14:12 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.
14:13 Gülerken bile yürek sizlayabilir, Sevinç bitince aci yine görünebilir.
14:14 Yüregi dönek olan tuttugu yolun, Iyi kisi de yaptiklarinin ödülünü alacaktir.
14:15 Saf kisi her söze inanir, Ihtiyatli olansa attigi her adimi hesaplar.
14:16 Bilge kisi korktugu için kötülükten uzaklasir, Akilsizsa büyüklük taslayip kendine güvenir.
14:17 Çabuk öfkelenen ahmakça davranir, Düzenbazdan herkes nefret eder.
14:18 Saf kisilerin mirasi akilsizliktir, Ihtiyatli kisilerin taci ise bilgidir.
14:19 Alçaklar iyilerin önünde, Kötüler dogrularin kapisinda egilirler.
14:20 Komsusu bile yoksulu sevmez, Oysa zenginin dostu çoktur.
14:21 Komsuyu hor görmek günahtir, Ne mutlu mazluma lütfedene!
14:22 Kötülük tasarlayan yolunu sasirmaz mi? Oysa iyilik tasarlayan sevgi ve sadakat kazanir.
14:23 Her emek kazanç getirir, Ama bos lakirdi yoksulluga götürür.
14:24 Bilgelerin taci servetleridir, Akilsizlarsa ahmakliklariyla taninir. Akilsizlarin çelengiyse ahmakliktir.
14:25 Dürüst tanik can kurtarir, Yalanci tanik aldaticidir.
14:26 RABden korkan tam güvenliktedir, RAB onun çocuklarina da siginak olacaktir.
14:27 RAB korkusu yasam kaynagidir, Insani ölüm tuzaklarindan uzaklastirir.
14:28 Kralin yüceligi halkinin çokluguna baglidir, Halk yok olursa hükümdar da mahvolur.
14:29 Geç öfkelenen akillidir, Çabuk sinirlenen ahmakligini gösterir.
14:30 Huzurlu yürek bedenin yasam kaynagidir, Hirs ise insani için için yer bitirir.
14:31 Muhtaci ezen, Yaradanini hor görüyor demektir. Yoksula aciyansa Yaradani yüceltir.
14:32 Kötü kisi ugradigi felaketle yikilir, Dogru insanin ölümde bile siginacak yeri var.
14:33 Bilgelik akilli kisinin yüreginde barinir, Akilsizlar arasinda bile kendini belli eder.
14:34 Dogruluk bir ulusu yüceltir, Oysa günah herhangi bir halk için utançtir.
14:35 Kral sagduyulu kulunu begenir, Utanç getirene öfkelenir.
15:1 Yumusak yanit gazabi yatistirir, Oysa yaralayici söz öfkeyi alevlendirir.
15:2 Bilgenin dili bilgiyi iyi kullanir, Akilsizin agzindansa ahmaklik akar.
15:3 RABbin gözü her yerde olani görür, Kötüleri de iyileri de gözler.
15:4 Oksayici dil yasam verirfi, Çarpik dilse ruhu yaralar.
15:5 Ahmak babasinin uyarilarini küçümser, Ihtiyatli kisi azara kulak verir.
15:6 Dogru kisinin evi büyük hazine gibidir, Kötünün geliriyse sikinti kaynagidir.
15:7 Bilgelerin dudaklari bilgi yayar, Ama akilsizlarin yüregi öyle degildir.
15:8 RAB kötülerin kurbanindan igrenir, Ama dogrularin duasi Onu hosnut eder.
15:9 RAB kötü kisinin yolundan igrenir, Dogrulugun ardindan gideni sever.
15:10 Yoldan sapan siddetle cezalandirilir Ve azarlanmaktan nefret eden ölüme gider.
15:11 RAB, ölüm ve yikim diyarinda olup biteni bilir, Nerde kaldi ki insanin yüregi!
15:12 Alayci kisi azarlanmaktan hoslanmaz, Bilgelere gidip danismaz.
15:13 Mutlu yürek yüzü neselendirir, Acili yürek ruhu ezer.
15:14 Akilli yürek bilgi arar, Akilsizin agziysa ahmaklikla beslenir.
15:15 Mazlumun bütün günleri sikinti doludur, Mutlu bir yürekse sahibine sürekli ziyafettir.
15:16 Yoksul olup RABden korkmak, Zengin olup kaygi içinde yasamaktan yegdir.
15:17 Sevgi dolu bir ortamdaki sebze yemegi, Nefret dolu bir ortamdaki besili danadan yegdir.
15:18 Huysuz kisi çekisme yaratir, Sabirli kisi kavgayi yatistirir.
15:19 Tembelin yolu dikenli çit gibidir, Dogrunun yoluysa ana caddeye benzer.
15:20 Bilge çocuk babasini sevindirir, Akilsiz çocuksa annesini küçümser.
15:21 Sagduyudan yoksun kisi ahmakligiyla sevinir, Ama akilli insan dürüst bir yasam sürer.
15:22 Karsilikli danisilmazsa tasarilar bosa çikar, Danismanlarin çokluguyla basariya ulasilir.
15:23 Uygun yanit sahibini mutlu eder, Yerinde söylenen söz ne güzeldir!
15:24 Sagduyulu kisi yukariya, yasama giden yoldadir, Bu da ölüler diyarina inmesini önler.
15:25 RAB kibirlinin evini yikar, Dul kadinin sinirini korur.
15:26 RAB kötünün tasarilarindan igrenir, Temiz düsüncelerden hosnut kalir. temizdir.
15:27 Kazanca düskün kisi kendi evine sikinti verir, Rüsvetten nefret edense rahat yasar.
15:28 Dogru kisinin akli yanitini iyi tartar, Kötünün agzi kötülük saçar.
15:29 RAB kötülerden uzak durur, Oysa dogrularin duasini duyar.
15:30 Gülen gözler yüregi sevindirir, Iyi haber bedeni ferahlatir.
15:31 Yasam veren uyarilari dinleyen, Bilgeler arasinda konaklar.
15:32 Terbiyeden kaçan kendine zarar verir, Azara kulak verense sagduyu kazanir.
15:33 RAB korkusu bilgelik ögretir, Alçakgönüllülük de onurun önkosuludur.
16:1 Insan akliyla çok sey tasarlayabilir, Ama dilin verecegi yanit RABdendir.
16:2 Insan her yaptigini temiz sanir, Ama niyetlerini tartan RABdir.
16:3 Yapacagin isleri RABbe emanet et, O zaman tasarilarin gerçeklesir.
16:4 RAB her seyi amacina uygun yapar, Kötü kisinin yikim gününü de O hazirlar.
16:5 RAB yüregi küstah olandan igrenir, Bilin ki, öyleleri cezasiz kalmaz.
16:6 Sevgi ve baglilik suçlari bagislatir, RAB korkusu insani kötülükten uzaklastirir.
16:7 RAB kisinin yasayisindan hosnutsa Düsmanlarini bile onunla baristirir.
16:8 Dogrulukla kazanilan az sey Haksizlikla kazanilan büyük gelirden iyidir.
16:9 Kisi yüreginde gidecegi yolu tasarlar, Ama adimlarini RAB yönlendirir.
16:10 Tanri buyruklarini kralin agziyla açiklar, Bu nedenle kral adaleti çignememelidir.
16:11 Dogru terazi ve baskül RABbindir, Bütün tarti agirliklarini O belirler.
16:12 Krallar kötülükten igrenir, Çünkü tahtin güvencesi adalettir.
16:13 Kral dogru söyleyenden hosnut kalir, Dürüst konusani sever.
16:14 Kralin öfkesi ölüm habercisidir, Ama bilge kisi onu yatistirir.
16:15 Kralin yüzü gülüyorsa, yasam demektir. Lütfu son yagmuru getiren bulut gibidir.
16:16 Bilgelik kazanmak altindan daha degerlidir, Akla sahip olmak da gümüse yeglenir.
16:17 Dürüstlerin tuttugu yol kötülükten uzaklastirir, Yoluna dikkat eden, canini korur.
16:18 Gururun ardindan yikim, Kibirli ruhun ardindan da düsüs gelir.
16:19 Mazlumlar arasinda alçakgönüllü biri olmak, Kibirlilerle çapul mali paylasmaktan iyidir.
16:20 Ögüde kulak veren basariya ulasir, RABbe güvenen mutlu olur.
16:21 Bilge yüreklilere akilli denir, Tatli söz ikna gücünü artirir.
16:22 Sagduyu, sahibine yasam kaynagi, Ahmakliksa ahmaklara cezadir.
16:23 Bilgenin akli diline yön verir, Dudaklarinin ikna gücünü artirir.
16:24 Hos sözler petek bali gibidir, Cana tatli ve bedene sifadir.
16:25 Öyle yol var ki, insana düz gibi görünür, Ama sonu ölümdür.
16:26 Emekçinin istahidir onu çalistiran, Çünkü açligi onu kamçilar.
16:27 Alçaklar baskalarina kötülük tasarlar, Konusmalari kavurucu ates gibidir.
16:28 Huysuz kisi çekismeyi körükler, Dedikoducu can dostlari ayirir.
16:29 Zorba kisi baskalarini ayartir Ve onlari olumsuz yola yöneltir.
16:30 Göz kirpmak düzenbazliga, Sinsi gülücükler kötülüge isarettir.
16:31 Agarmis saçlar onur tacidir, Dogru yasayisla kazanilir.
16:32 Sabirli kisi yigitten üstündür, Kendini denetleyen de kentler fethedenden üstündür.
16:33 Insan kura atar, Ama her karari RAB verir.
17:1 Huzur içinde kuru bir lokma, Kavga ve ziyafet dolu evden iyidir.
17:2 Sagduyulu köle, Ailesini utanca sokan ogula egemen olur Ve kardeslerle birlikte mirastan pay alir.
17:3 Altin ocakta, gümüs potada aritilir, Yüregi aritansa RABdir.
17:4 Kötü kisi fesat yüklü dudaklari dinler, Yalanci da yikici dile kulak verir.
17:5 Yoksulla alay eden, onu yaratani hor görür. Felakete sevinen cezasiz kalmaz.
17:6 Torunlar yaslilarin tacidir, Çocuklarin övüncü anne babalaridir.
17:7 Kurumlu sözler ahmaga nasil yakismazsa, Soyluya da yalanci dudaklar hiç yakismaz.
17:8 Sahibinin gözünde rüsvet bir tilsimdir. Ne yapsa basarili olur.
17:9 Sevgi isteyen kisi suçlari bagislar, Olayi diline dolayansa can dostlari ayirir.
17:10 Akilli kisiyi azarlamak, Akilsiza yüz darbe vurmaktan etkilidir.
17:11 Kötü kisi ancak baskaldirmaya egilimlidir, Ona gönderilecek ulak acimasiz olacaktir.
17:12 Azginligi üstünde bir akilsizla karsilasmak, Yavrularindan edilmis disi ayiyla karsilasmaktan beterdir.
17:13 Iyiligin karsiligini kötülükle ödeyenin Evinden kötülük eksik olmaz.
17:14 Kavganin baslangici su sizintisina benzer, Bir patlamaya yol açmadan çekismeyi birak.
17:15 Kötüyü aklayan da, dogruyu mahkûm eden de RABbi tiksindirir.
17:16 Akilsiz biri bilgelik satin almak için niye para harcasin? Zaten sagduyudan yoksun!
17:17 Dost her zaman sever, Kardes sikintili günde belli olur.
17:18 Sagduyudan yoksun kisi el sikisip Baskasina kefil olur.
17:19 Baskaldiriyi seven kavgayi sever, Kapisini yüksek yapan yikimina davetiye çikarir.
17:20 Sapik yürekli kisi iyilik beklememeli. Diliyle aldatan da belaya düser.
17:21 Akilsiz kendisini dogurana derttir, Ahmagin babasi sevinç nedir bilmez.
17:22 Iç ferahligi saglik getirir, Ezik ruh ise bedeni yipratir.
17:23 Kötü kisi adaleti saptirmak için Gizlice rüsvet alir.
17:24 Akilli kisi gözünü bilgelikten ayirmaz, Akilsizin gözüyse hep sagda soldadir.
17:25 Akilsiz çocuk babasina üzüntü, Annesine aci verir.
17:26 Ne suçsuza ceza kesmek iyidir, Ne de görevliyi dürüst davrandigi için dövmek...
17:27 Bilgili kisi az konusur, Akilli kisi sakin ruhludur.
17:28 Çenesini tutup susan ahmak bile Bilge ve akilli sayilir.
18:1 Geçimsiz kisi kendi çikari pesindedir, Iyi ögüde hep karsi çikar.
18:2 Akilsiz kisi bir sey anlamaktan çok Kendi düsüncelerini açmaktan hoslanir.
18:3 Kötülügü asagilanma, Ayibi utanç izler.
18:4 Bilge kisinin agzindan çikan sözler derin sular gibidir, Bilgelik pinari da coskun bir akarsu.
18:5 Kötüyü kayirmak da, Suçsuzdan adaleti esirgemek de iyi degildir.
18:6 Akilsizin dudaklari çekismeye yol açar, Agzi da dayagi davet eder.
18:7 Akilsizin agzi kendisini mahveder, Dudaklari da canina tuzaktir.
18:8 Dedikodu tatli lokma gibidir, Insanin ta içine isler.
18:9 Isini savsaklayan kisi Yikiciya kardestir.
18:10 RABbin adi güçlü kuledir, Ona siginan dogru kisi için korunaktir.
18:11 Zengin servetini bir kale, Asilmaz bir sur sanir.
18:12 Yürekteki gururu düsüs, Alçakgönüllülügü ise onur izler.
18:13 Dinlemeden yanit vermek Ahmaklik ve utançtir.
18:14 Insanin ruhu hastalikta ona destektir. Ama ezik ruh nasil dayanabilir?
18:15 Akilli kisi bilgiyi satin alir, Bilgenin kulagi da bilgi pesindedir.
18:16 Armagan, verenin yolunu açar Ve kendisini büyüklerin önüne çikartir.
18:17 Durusmada ilk konusan hakli görünür, Baskasi çikip onu sorgulayana dek.
18:18 Kura çekismeleri sona erdirir, Güçlü rakipleri uzlastirir.
18:19 Gücenmis kardes surlu kentten daha zor elde edilir. Çekisme sürgülü kale kapisi gibidir.
18:20 Insanin karni agzinin meyvesiyle, Dudaklarinin ürünüyle doyar.
18:21 Dil ölüme de götürebilir, yasama da; Konusmayi seven, dilin meyvesine katlanmak zorundadir.
18:22 Iyi bir es bulan iyilik bulur Ve RABbin lütfuna erer.
18:23 Yoksul acinma dilenir, Zenginin yanitiysa serttir.
18:24 Yikima götüren dostlar vardir, Ama öyle dost var ki, kardesten yakindir insana. yikima gider.
19:1 Dürüst yasayan bir yoksul olmak, Yalanci bir akilsiz olmaktan yegdir.
19:2 Bilgisiz heves ise yaramaz, Acelecilik insani yanilgiya düsürür.
19:3 Insanin ahmakligi yasamini yikar, Yine de içinden RABbe öfkelenir.
19:4 Zenginlik dost üstüne dost kazandirir. Oysa yoksulun dostu onu yüzüstü birakir.
19:5 Yalanci tanik cezasiz kalmaz, Yalan soluyan kurtulamaz.
19:6 Birçoklari önemli kisinin gözüne girmek Ve eli açik olanin dostu olmak ister.
19:7 Yoksulun akrabalari bile onu sevmezse, Dostlarinin ondan uzak duracagi daha da kesindir. Ne kadar yalvarsa ona yaklasmazlar.
19:8 Sagduyulu olan canini sever, Akli izleyen bolluga kavusur.
19:9 Yalanci tanik cezasiz kalmaz, Yalan soluyan yok olur.
19:10 Akilsizin gösterisli bir yasam sürmesi uygun degilse, Kölelerin önderlere egemen olmasi Hiç uygun degildir.
19:11 Sagduyulu kisi sabirlidir, Kusurlari hos görmesi ona onur kazandirir.
19:12 Kralin öfkesi genç aslanin kükreyisine benzer, Lütfuysa otlarin üzerine düsen çiy gibidir.
19:13 Akilsiz çocuk babasinin basina beladir, Dirdir eden kadin sürekli damlayan su gibidir.
19:14 Ev ve servet babadan mirastir, Ama sagduyulu kadin RABbin armaganidir.
19:15 Tembellik insani uyusukluga iter, Haylaz kisi de aç kalir.
19:16 Tanri buyruguna uyan canini korur, Gitmesi gereken yollari umursamayan ölür.
19:17 Yoksula aciyan kisi RABbe ödünç vermis olur, Yaptigi iyilik için RAB onu ödüllendirir.
19:18 Henüz umut varken çocugunu egit, Onun yikimina neden olma.
19:19 Huysuz insan cezasini çekmelidir. Onu bir kere kurtarsan da, hep ayni seyi yapman gerekir.
19:20 Ögüde kulak ver, terbiyeyi kabul et ki, Ömrünün kalan kismi boyunca bilge olasin.
19:21 Insan yüreginde çok sey tasarlar, Ama gerçeklesen, RABbin amacidir.
19:22 Insandan istenen vefadir, Yoksul olmak yalanci olmaktan yegdir.
19:23 RAB korkusu Doygun ve dertsiz bir yasama kavusturur.
19:24 Tembel sahana daldirdigi elini Agzina geri götürmek bile istemez.
19:25 Alayciyi döversen bön kisi ibret alir, Akilli kisiyi azarlarsan bilgisine bilgi katar.
19:26 Babasina saldiran, annesini kovan çocuk, Ailesinin utanci ve yüzkarasidir.
19:27 Oglum, uyarilara kulagini tikarsan, Bilgi kaynagi sözlerden saparsin.
19:28 Niyeti bozuk tanik adaletle eglenir, Kötülerin agzi fesatla beslenir.
19:29 Alaycilar için ceza, Akilsizlarin sirti için kötek hazirdir.
20:1 Sarap insani alayci, içki gürültücü yapar, Onun etkisiyle yoldan sapan bilge degildir.
20:2 Kralin öfkesi genç aslanin kükreyisine benzer, Onu kizdiran canindan olur.
20:3 Kavgadan kaçinmak insan için onurdur, Oysa her ahmak tartismaya hazirdir.
20:4 Sonbaharda çift sürmeyen tembel, Hasatta aradigini bulamaz.
20:5 Insanin niyetleri derin bir kuyunun sulari gibidir, Akilli kisi onlari açiga çikarir.
20:6 Insanlarin çogu, Vefaliyim der. Ama sadik birini kim bulabilir?
20:7 Dogru ve dürüst bir babaya Sahip olan çocuklara ne mutlu!
20:8 Yargi kürsüsünde oturan kral, Kötülügü gözleriyle ayiklar.
20:9 Kim, Yüregimi pak kildim, Günahimdan arindim diyebilir?
20:10 RAB hileli tartidan da, hileli ölçüden de tiksinir.
20:11 Çocuk bile eylemleriyle kendini belli eder, Yaptiklari pak ve dogru mu, degil mi, anlasilir.
20:12 Isiten kulagi da gören gözü de RAB yaratmistir.
20:13 Uykuyu seversen yoksullasirsin, Uyanik durursan ekmegin bol olur.
20:14 Alici, Ise yaramaz, ise yaramaz der, Ama alip gittikten sonra aldigiyla övünür.
20:15 Bol bol altinin, mücevherin olabilir, Ama bilgi akitan dudaklar daha degerlidir.
20:16 Tanimadigi birine kefil olanin giysisini al; Bir yabanci için yapiyorsa bunu, Giysisini rehin tut.
20:17 Hileyle kazanilan yiyecek insana tatli gelir, Ama sonra agza dolan çakil gibidir.
20:18 Tasarilarini danisarak yap, Yöntemlere uyarak savas.
20:19 Dedikoducu sir saklayamaz, Bu nedenle agzi gevsek olanla arkadaslik etme.
20:20 Annesine ya da babasina sövenin Isigi zifiri karanlikta sönecek.
20:21 Tez elde edilen mirasin Sonu bereketli olmaz.
20:22 Bu kötülügü sana ödetecegim deme; RABbi bekle, O seni kurtarir.
20:23 RAB hileli tartidan tiksinir, Hileli teraziden hoslanmaz.
20:24 Insanin adimlarini RAB yönlendirir; Öyleyse insan tuttugu yolu nasil anlayabilir?
20:25 Düsünmeden adakta bulunmak Sakincalidir.
20:26 Bilge kral kötüleri ayiklar, Harman döver gibi cezalandirir.
20:27 Insanin ruhu RABbin isigidir, Iç varligin derinliklerine isler.
20:28 Sevgi ve sadakat kralin güvencesidir. Onun tahtini saglamlastiran sevgidir.
20:29 Gençlerin görkemi güçleri, Yaslilarin onuru agarmis saçlardir.
20:30 Yaralayan darbeler kötülügü temizler, Kötek iç varligin derinliklerini paklar.
21:1 Kralin yüregi RABbin elindedir, Kanaldaki su gibi onu istedigi yöne çevirir.
21:2 Insan izledigi her yolun dogru oldugunu sanir, Ama niyetlerini tartan RABdir.
21:3 RAB kendisine kurban sunulmasindan çok, Dogrulugun ve adaletin yerine getirilmesini ister.
21:4 Küstah bakislar ve kibirli yürek Kötülerin çirasi ve günahidir.
21:5 Çaliskanin tasarilari hep bollukla, Her türlü acelecilik hep yoklukla sonuçlanir.
21:6 Yalan dolanla yapilan servet, Sis gibi geçicidir ve ölüm tuzagidir.
21:7 Kötülerin zorbaligi kendilerini süpürüp götürür, Çünkü dogru olani yapmaya yanasmazlar.
21:8 Suçlunun yolu dolambaçli, Pak kisinin yaptiklariysa dosdogrudur.
21:9 Kavgaci kadinla ayni evde oturmaktansa, Damin kösesinde oturmak yegdir.
21:10 Kötünün can attigi kötülüktür, Hiç kimseye acimaz.
21:11 Alayci cezalandirilinca bön kisi akillanir, Bilge olan ögretilenden bilgi kazanir.
21:12 Adil Olan, kötünün evini dikkatle gözler Ve kötüleri yikima ugratir.
21:13 Yoksulun feryadina kulagini tikayanin Feryadina yanit verilmeyecektir.
21:14 Gizlice verilen armagan öfkeyi, Koyna sokusturulan rüsvet de kizgin gazabi yatistirir.
21:15 Hak yerine gelince dogru kisi sevinir, Fesatçi dehsete düser.
21:16 Sagduyudan uzaklasan, Kendini ölüler arasinda bulur.
21:17 Zevkine düskün olan yoksullasir, Saraba ve zeytinyagina düskün kisi de zengin olmaz.
21:18 Kötü kisi dogru kisinin fidyesidir, Hain de dürüstün.
21:19 Çölde yasamak, Can sikici ve kavgaci kadinla yasamaktan yegdir.
21:20 Bilgenin evi degerli esya ve zeytinyagiyla doludur, Akilsizsa malini har vurup harman savurur.
21:21 Dogrulugun ve sevginin ardindan kosan, Yasam, gönenç ve onur bulur.
21:22 Bilge kisi güçlülerin kentine saldirip Güvendikleri kaleyi yikar.
21:23 Agzini ve dilini tutan Basini beladan korur.
21:24 Gururlu, küstah ve alayci: Bunlar kas kas kasilan insanin adlaridir.
21:25 Tembelin istegi onu ölüme götürür, Çünkü elleri çalismaktan kaçinir;
21:26 Bütün gün isteklerini siralar durur, Oysa dogru kisi esirgemeden verir.
21:27 Kötülerin sundugu kurban igrençtir, Hele bunu kötü niyetle sunarlarsa.
21:28 Yalanci tanik yok olur, Dinlemeyi bilenin tanikligiysa inandiricidir.
21:29 Kötü kisi kendine güçlü bir görünüm verir, Erdemli insansa tuttugu yoldan emindir.
21:30 RABbe karsi basarili olabilecek Bilgelik, akil ve tasari yoktur.
21:31 At savas günü için hazir tutulur, Ama zafer saglayan RAB'dir.
22:1 Iyi ad büyük servetten, Sayginlik gümüs ve altindan yegdir.
22:2 Zenginle yoksulun ortak yönü su: Her ikisini de RAB yaratti.
22:3 Ihtiyatli kisi tehlikeyi görünce saklanir, Bönse öne atilir ve zarar görür.
22:4 Alçakgönüllülügün ve RAB korkusunun ödülü, Zenginlik, onur ve yasamdir.
22:5 Kötünün yolu diken ve tuzakla doludur. Canini korumak isteyen bunlardan uzak durur.
22:6 Çocugu tutmasi gereken yola göre yetistir, Yaslandiginda o yoldan ayrilmaz.
22:7 Zengin yoksullara egemen olur, Borç alan borç verenin kulu olur.
22:8 Fesat eken dert biçer, Gazabinin degnegi yok olur.
22:9 Cömert olan kutsanir, Çünkü yemegini yoksullarla paylasir.
22:10 Alayciyi kov, kavga biter; Çekisme ve asagilamalar da sona erer.
22:11 Yürek temizligini ve güzel sözleri seven, Kralin dostlugunu kazanir.
22:12 RAB bilgiyi gözetip korur, Hainin sözlerini ise altüst eder.
22:13 Tembel der ki, Disarda aslan var, Sokaga çiksam beni parçalar.
22:14 Sokak kadininin agzi dipsiz çukur gibidir, RABbin gazabina ugrayan oraya düser.
22:15 Akilsizlik çocugun öz yapisindadir, Degnekle terbiye edilirse akilsizliktan uzaklasir.
22:16 Servetini büyütmek için yoksulu ezenle Zengine armagan verenin sonu yoksulluktur.
22:17 Kulak ver, bilgelerin sözlerini dinle, Ögrettigimi zihnine isle.
22:18 Sözlerimi yüreginde saklarsan mutlu olursun, Onlar hep hazir olsun dudaklarinda.
22:19 RABbe güvenmen için Bugün bunlari sana, evet sana da bildiriyorum.
22:20 Senin için otuz söz yazdim, Bilgi ve ögüt sözleri...
22:21 Öyle ki, güvenilir, dogru sözleri bilesin, Böylece seni gönderene güvenilir yanit verebilesin.
22:22 Yoksulu, yoksul oldugu için soymaya kalkma, Düskünü mahkemede ezme. Masoretik metinde geçmemektedir.
22:23 Çünkü onlarin davasini RAB yüklenecek Ve onlari soyanlarin canini alacak.
22:24 Huysuz kisiyle arkadaslik etme; Tez öfkelenenle yola çikma.
22:25 Yoksa onun yollarina alisir, Kendini tuzaga düsmüs bulursun.
22:26 El sikisip Baskasinin borcuna kefil olmaktan kaçin.
22:27 Ödeyecek paran olmazsa, Altindaki dösege bile el koyarlar.
22:28 Atalarinin belirledigi Eski sinir taslarinin yerini degistirme.
22:29 Isinde usta birini görüyor musun? Öylesi siradan kisilere degil, Krallara bile hizmet eder.
23:1 Bir önderle yemege oturdugunda Önüne konulana dikkat et.
23:2 Istahina yenilecek olursan, Daya biçagi kendi bogazina.
23:3 Onun lezzetli yemeklerini çekmesin canin, Böyle yemegin ardinda hile olabilir.
23:4 Zengin olmak için didinip durma, Çikar bunu aklindan.
23:5 Servet göz açip kapayana dek yok olur, Kanatlanip kartal gibi göklere uçar.
23:6 Cimrinin verdigi yemegi yeme, Lezzetli yemeklerini çekmesin canin.
23:7 Çünkü yedigin her seyin hesabini tutar, Ye, iç der sana, Ama yüregi senden yana degildir.
23:8 Yedigin azicik yemegi kusarsin, Söyledigin güzel sözler de bosa gider.
23:9 Akilsiza ögüt vermeye kalkma, Çünkü senin sözlerindeki sagduyuyu küçümser.
23:10 Eski sinir taslarinin yerini degistirme, Öksüzlerin topragina el sürme.
23:11 Çünkü onlarin Velisi güçlüdür Ve onlarin davasini sana karsi O yürütür. kurtariciligi vurguluyor.
23:12 Uyarilari zihnine isle, Bilgi dolu sözlere kulak ver.
23:13 Çocugunu terbiye etmekten geri kalma, Onu degnekle dövsen de ölmez.
23:14 Onu degnekle döversen, Canini ölüler diyarindan kurtarirsin.
23:15 Oglum, bilge yürekli olursan, Benim yüregim de sevinir.
23:16 Dudaklarin dogru konustugunda Gönlüm de cosar.
23:17 Günahkârlara imrenmektense, Sürekli RAB korkusunda yasa.
23:18 Böylece bir gelecegin olur Ve umudun bosa çikmaz.
23:19 Oglum, dinle ve bilge ol, Yüregini dogru yolda tut.
23:20 Asiri sarap içenlerle, Ete düskün oburlarla arkadaslik etme.
23:21 Çünkü ayyas ve obur kisi yoksullasir, Uyusukluk da insana paçavra giydirir.
23:22 Sana yasam veren babanin sözlerine kulak ver, Yaslandigi zaman anneni hor görme.
23:23 Gerçegi satin al ve satma; Bilgeligi, terbiyeyi, akli da.
23:24 Dogru kisinin babasi costukça cosar, Bilgece davranan ogulun babasi sevinir.
23:25 Annenle baban seninle cossun, Seni doguran sevinsin.
23:26 Oglum, beni yürekten dinle, Gözünü gittigim yoldan ayirma.
23:27 Çünkü fahise derin bir çukur, Ahlaksiz kadin dar bir kuyudur.
23:28 Evet, soyguncu gibi pusuda bekler Ve birçok erkegi yoldan çikarir.
23:29 Ah çeken kim? Vah çeken kim? Kimdir çekisip duran? Yakinan kim? Bos yere yaralanan kim? Gözleri kanli olan kim?
23:30 Içmeye oturup kalkamayanlar, Karisik saraplari denemeye gidenlerdir.
23:31 Sarabin kizil rengine, Kadehte isimasina, Bogazdan asagi süzülüvermesine bakma.
23:32 Sonunda yilan gibi isirir, Engerek gibi sokar.
23:33 Gözlerin garip seyler görür, Aklindan ahlaksizliklar geçer.
23:34 Kendini kâh denizin ortasinda, Kâh gemi direginin tepesinde yatiyor sanirsin.
23:35 Dövdüler beni ama incinmedim, Vurdular ama farketmedim dersin, Yeniden içmek için ne zaman ayilacagim?
24:1 Kötülere imrenme, Onlarla birlikte olmayi isteme.
24:2 Çünkü yürekleri zorbalik tasarlar, Dudaklari belalardan söz eder.
24:3 Ev bilgelikle yapilir, Akilla pekistirilir.
24:4 Bilgi sayesinde odalari Her türlü degerli, güzel esyayla dolar.
24:5 Bilgelik güçten, Bilgi kaba kuvvetten üstündür. üstündür (bkz. Septuaginta), Masoretik metin Bilge güçlü olur, bilgi sahibi gücünü artirir.
24:6 Savasmak için yöntem, Zafer kazanmak için birçok danisman gerekli.
24:7 Ahmak için bilgelik ulasilamayacak kadar yüksektir, Kent kurulunda agzini açamaz.
24:8 Kötülük tasarlayan kisi Düzenbaz olarak bilinecektir.
24:9 Ahmakça tasarilar günahtir, Alayci kisiden herkes igrenir.
24:10 Sikintili günde cesaretini yitirirsen, Gücün kit demektir.
24:11 Ölüm tehlikesi içinde olanlari kurtar, Ölmek üzere olanlari esirge.
24:12 Iste bunu bilmiyordum desen de, Insanin yüregindekini bilen sezmez mi? Senin canini koruyan anlamaz mi? Ödetmez mi herkese yaptigini?
24:13 Oglum, bal ye, çünkü iyidir, Süzme bal damaga tatli gelir.
24:14 Bilgelik de canin için öyledir, bilmis ol. Bilgeligi bulursan bir gelecegin olur Ve umudun bosa çikmaz.
24:15 Ey kötü adam, dogru kisinin evine karsi pusuya yatma, Konutunu yikmaya kalkma.
24:16 Çünkü dogru kisi yedi kez düsse yine kalkar, Ama kötüler felakette yikilir.
24:17 Düsmanin düsüsüne keyiflenme, Sendelemesine sevinme.
24:18 Yoksa RAB görür ve hosnut kalmaz Ve düsmanina duydugu öfke yatisir.
24:19 Kötülük edenlere kizip üzülme, Onlara özenme.
24:20 Çünkü kötülerin gelecegi yok, Çirasi sönecek onlarin.
24:21 Oglum, RABbe ve krala saygi göster, Onlara baskaldiranlarla arkadaslik etme.
24:22 Çünkü onlar ansizin felakete ugrar, Insanin basina ne belalar getireceklerini kim bilir?
24:23 Sunlar da bilgelerin sözleridir: Yargilarken yan tutmak iyi degildir.
24:24 Kötüye, Suçsuzsun diyen yargici Halklar lanetler, uluslar kinar.
24:25 Ne mutlu suçluyu mahkûm edene! Herkes onu candan kutlar.
24:26 Dürüst yanit Gerçek dostlugun isaretidir. Dürüst yanit veren dudaklari öper.
24:27 Ilkin disardaki isini bitirip tarlani hazirla, Ondan sonra evini yap.
24:28 Baskalarina karsi nedensiz taniklik etme Ve dudaklarinla aldatma.
24:29 Bana yaptigini ben de ona yapacagim, Ödetecegim bana yaptigini deme.
24:30 Tembelin tarlasindan, Sagduyudan yoksun kisinin bagindan geçtigimde
24:31 Her yani dikenlerin, otlarin Kapladigini gördüm; Tas duvar da yikilmisti.
24:32 Gördüklerimi derin derin düsündüm, Seyrettiklerimden ibret aldim.
24:33 Biraz kestireyim, biraz uyuklayayim, Ellerimi kavusturup söyle bir uyuyayim demeye kalmadan,
24:34 Yokluk bir haydut gibi, Yoksulluk bir akinci gibi gelir üzerine.
25:1 Bundan sonrakiler de Süleymanin özdeyisleridir. Bunlari Yahuda Krali Hizkiyanin adamlari derledi.
25:2 Tanriyi gizli tuttugu seyler için, Krallariysa açiga çikardiklari için yüceltiriz.
25:3 Gögün yüksekligi, yerin derinligi gibi, Krallarin aklindan geçen de kestirilemez.
25:4 Cürufu gümüsten ayirinca, Kuyumcunun isleyecegi madde kalir.
25:5 Kötüleri kralin huzurundan uzaklastirirsan Kralin tahti adaletle pekisir.
25:6 Kralin önünde kendini yüceltme, Önemli kisiler arasinda yer edinmeye çalisma.
25:7 Çünkü kralin seni bir soylunun önünde alasagi etmesindense, Sana, Yukariya gel demesi yegdir.
25:8 Gördüklerinle hemencecik mahkemeye basvurma; Çünkü baskasi seni utandirabilir, Sonra ne yapacagini bilemezsin.
25:9 Davani dogrudan komsunla gör; Baskasinin sirrini açiklama.
25:10 Yoksa isiten seni utandirabilir Ve bu kötü ün yakani birakmaz.
25:11 Yerinde söylenen söz, Gümüs oymalardaki altin elmafö gibidir.
25:12 Altin küpe ya da altin bir süs neyse, Dinleyen kulak için bilgenin azarlamasi da öyledir.
25:13 Hasatta kar serinligi nasilsa, Güvenilir ulak da kendisini gönderenler için öyledir. Böyle biri efendilerinin canina can katar.
25:14 Yagmursuz bulut ve yel nasilsa, Vermedigi armaganla övünen kisi de öyledir.
25:15 Sabirla bir hükümdar bile ikna edilir, Tatli dil en güçlü direnci kirar.
25:16 Bal buldun mu yeteri kadar ye, Fazla doyarsan kusarsin.
25:17 Baskalarinin evine seyrek git, Yoksa onlari bezdirir, nefretini kazanirsin.
25:18 Baskasina karsi yalanci taniklik eden Topuz, kiliç ya da sivri ok gibidir.
25:19 Sikintili günde haine güvenmek, Çürük dise ya da sakat ayaga güvenmek gibidir.
25:20 Dertli kisiye ezgi söylemek, Soguk günde giysilerini üzerinden almaya, Ya da sodaya sirke katmaya benzer.
25:21 Düsmanin acikmissa doyur, Susamissa su ver.
25:22 Bunu yapmakla onu utanca bogarsin Ve RAB seni ödüllendirir.
25:23 Kuzeyden esen rüzgar nasil yagmur getirirse, Iftiraci dil de öfkeli bakislara yol açar.
25:24 Kavgaci kadinla ayni evde oturmaktansa, Damin kösesinde oturmak yegdir.
25:25 Susamis kisi için soguk su neyse, Uzak ülkeden gelen iyi haber de öyledir.
25:26 Kötünün önünde pes eden dogru kisi, Suyu bulanmis pinar, kirlenmis kuyu gibidir.
25:27 Fazla bal yemek iyi degildir; Hep yüceltilmeyi beklemek de...
25:28 Kendini denetleyemeyen kisi Yikilmis sursuz kent gibidir.
26:1 Yaz ortasinda kar, hasatta yagmur uygun olmadigi gibi, Akilsiza da onur yakismaz.
26:2 Öteye beriye uçusan serçe Ve kirlangiç gibi, Hak edilmemis lanet de tutmaz.
26:3 Ata kirbaç, esege gem, Akilsizin sirtina da degnek gerek.
26:4 Akilsiza ahmakligina göre karsilik verme, Yoksa sen de onun düzeyine inersin.
26:5 Akilsiza ahmakligina uygun karsilik ver, Yoksa kendini bilge sanir.
26:6 Akilsizin eliyle haber gönderen, Kendi ayaklarini kesen biri gibi, Kendine zarar verir.
26:7 Akilsizin agzinda özdeyis, Kötürümün sarkan bacaklari gibidir.
26:8 Akilsizi onurlandirmak, Tasi sapana baglamak gibidir.
26:9 Sarhosun elindeki dikenli dal ne ise, Akilsizin agzinda özdeyis de odur.
26:10 Oklarini gelisigüzel firlatan okçu neyse, Yoldan geçen akilsizi ya da sarhosu ücretle tutan da öyledir.
26:11 Ahmakligini tekrarlayan akilsiz, Kusmuguna dönen köpek gibidir.
26:12 Kendini bilge gören birini taniyor musun? Akilsiz bile ondan daha umut vericidir.
26:13 Tembel, Yolda aslan var, Sokaklarda aslan dolasiyor der.
26:14 Menteseleri üzerinde dönen kapi gibi, Tembel de yataginda döner durur.
26:15 Tembel elini sahana daldirir, Yeniden agzina götürmeye üsenir.
26:16 Tembel kendini, Akillica yanit veren yedi kisiden daha bilge sanir.
26:17 Kendini ilgilendirmeyen bir kavgaya bulasan kisi, Yoldan geçen köpegi kulaklarindan tutana benzer.
26:18 Atesli ve öldürücü oklar savuran bir deli neyse, Komsusunu aldatip, Saka yapiyordum Diyen de öyledir.
26:20 Odun bitince ates söner, Dedikoducu yok olunca kavga diner.
26:21 Kor için kömür, ates için odun neyse, Çekismeyi alevlendirmek için kavgaci da öyledir.
26:22 Dedikodu tatli lokma gibidir, Insanin ta içine isler.
26:23 Oksayici dudaklarla kötü yürek, Sirlanmis toprak kaba benzer.
26:24 Yüregi nefret dolu kisi sözleriyle niyetini gizlemeye çalisir, Ama içi hile doludur.
26:25 Güzel sözlerine kanma, Çünkü yüreginde yedi igrenç sey vardir.
26:26 Nefretini hileyle örtse bile, Kötülügü toplumun önünde ortaya çikar.
26:27 Baskasinin kuyusunu kazan içine kendi düser, Tasi yuvarlayan altinda kalir.
26:28 Yalanci dil incittigi kisilerden nefret eder, Yaltaklanan agizdan yikim gelir.
27:1 Yarinla övünme, Çünkü ne getirecegini bilemezsin.
27:2 Seni kendi agzin degil, baskalari övsün, Kendi dudaklarin degil, yabanci övsün.
27:3 Tas agirdir, kum bir yüktür, Ama ahmagin kiskirtmasi ikisinden de agirdir.
27:4 Öfke zalim, hiddet azgindir, Ama kiskançliga kim dayanabilir?
27:5 Açik bir azar, Gizli tutulan sevgiden iyidir.
27:6 Düsmanin öpücükleri aldaticidir, Ama dostun seni iyiligin için yaralar.
27:7 Tok insanin cani bali bile çekmez, Aç kisiye en aci sey tatli gelir.
27:8 Yuvasindan uzak kalan kus nasilsa, Yurdundan uzak kalan insan da öyledir.
27:9 Güzel koku ve buhur cani ferahlatir, Dostun verdigi ögüt insana tatli gelir.
27:10 Kendi dostunu da babanin dostunu da birakma Ve felakete ugradigin gün kardesinin evine gitme; Yakin komsun uzaktaki kardesten yegdir.
27:11 Oglum, bilgece davran ki yüregim sevinsin, Beni ayiplayana yanit vereyim.
27:12 Ihtiyatli kisi tehlikeyi görünce saklanir, Bönse öne atilir ve zarar görür.
27:13 Tanimadigi birine kefil olanin giysisini al; Bir yabanci için yapiyorsa bunu, Giysisini rehin tut.
27:14 Sabah sabah komsuya verilen gürültülü bir selam Küfür sayilir.
27:15 Kavgaci kadinin dirdiri Yagmurlu günde damlalarin dinmeyen sesi gibidir.
27:16 Böyle bir kadini dizginlemeye kalkmak, Rüzgari ya da yagi avuçta tutmaya çalismak gibidir.
27:17 Demir demiri biler, Insan da insani...
27:18 Incir agacini budayan meyvesini yer, Efendisine hizmet eden onurlandirilir.
27:19 Su görüntümüzü nasil yansitiyorsa, Yürek de insanin içini yansitir.
27:20 Ölüm ve yikim diyari insana doymaz, Insanin gözü de hiç doymaz.
27:21 Altin ocakta, gümüs potada sinanir, Insansa aldigi övgüyle sinanir.
27:22 Ahmagi bugdayla birlikte dibekte tokmakla dövsen bile, Ahmakligindan kurtulmaz.
27:23 Davarina iyi bak, Sigirlarina dikkat et.
27:24 Çünkü zenginlik kalici degildir Ve taç kusaktan kusaga geçmez.
27:25 Çayir biçilince, yeni çimen çikinca, Daglardaki otlar toplaninca,
27:26 Kuzular seni giydirir, Tekeler tarlanin bedeli olur.
27:27 Keçilerin sütü yalniz seni degil, Ev halkini, hizmetçilerini de doyurmaya yeter.
28:1 Kötü kisi kendisini kovalayan olmasa bile kaçar, Dogrularsa genç aslan gibi yüreklidir.
28:2 Ayaklanan ülke çok basli olur, Ama akilli, bilgili kisi düzeni saglar.
28:3 Yoksulu ezen yoksul, Ürünü harap eden saganak yagmur gibidir.
28:4 Yasayi terk eden kötüyü över, Yerine getirense kötüye karsi çikar.
28:5 Kötüler adaletten anlamaz, RABbe yönelenlerse her yönüyle anlar.
28:6 Dürüst bir yoksul olmak, Yolsuzlukla zengin olmaktan yegdir.
28:7 Kutsal Yasayi yerine getiren çocuk akillidir, Oburlarla arkadaslik edense babasini utandirir.
28:8 Faiz ve tefecilikle malina mal katan kisi, Bunu yoksullara aciyan için biriktirir.
28:9 Yasaya kulagini tikayanin Duasi da igrençtir.
28:10 Dürüst kisileri kötü yola saptiran Kendi kazdigi çukura düser. Iyiligi, özü sözü bir olanlar miras alacak.
28:11 Zengin kendini bilge sanir, Ama akilli yoksul onun içini okur.
28:12 Dogrularin zaferi coskuyla kutlanir, Ama kötüler egemen olunca insan kaçacak yer arar.
28:13 Günahlarini gizleyen basarili olmaz, Itiraf edip birakansa merhamet bulur.
28:14 Günahtan çekinen ne mutludur! Inatçilik edense belaya düser.
28:15 Yoksul halki yöneten kötü kisi Kükreyen aslan, saldirgan ayi gibidir.
28:16 Gaddar önderin akli kittir; Haksiz kazançtan nefret edense uzun ömürlü olur.
28:17 Adam öldürmekten vicdan azabi çeken, mezara dek kaçacaktir; Kimse ona yardim etmesin.
28:18 Alni ak yasayan kurtulur, Yolsuzluk yapan ansizin yikima ugrar.
28:19 Topragini isleyenin ekmegi bol olur, Hayal pesinde kosansa yoksulluga doyar.
28:20 Güvenilir kisi bolluga erer, Zengin olmaya can atansa beladan kurtulamaz.
28:21 Hatir gözetmek iyi degildir, Çünkü insan bir lokma ekmek için bile suç isler.
28:22 Cimri servet pesinde kosar, Yoksulluga ugrayacagini düsünmez.
28:23 Baskasini azarlayan sonunda Pohpohlayandan daha çok begeni kazanir.
28:24 Annesini ya da babasini soymayi günah saymayan, Haydutla birdir.
28:25 Açgözlü kavga çikarir, RABbe güvenense bolluk içinde yasar.
28:26 Kendine güvenen akilsizdir, Bilgece davranan güvenlikte olur.
28:27 Yoksula verenin eksigi olmaz, Yoksulu görmezden gelense bir sürü lanete ugrar.
28:28 Kötüler egemen olunca insan kaçacak yer arar, Ama kötüler yok olunca dogrular çogalir.
29:1 Defalarca azarlandigi halde dikbaslilik eden, Ansizin yikima ugrayacak, çare yok.
29:2 Dogru kisiler çogalinca halk sevinir, Kötü kisi hükümdar olunca halk inler.
29:3 Bilgeligi seven babasini sevindirir, Fahiselerle dostluk eden malini yitirir.
29:4 Adaletle yöneten kral ülkesini ayakta tutar, Agir vergiler koyansa çökertir.
29:5 Baskasini pohpohlayan kisi, Ona tuzak kurar.
29:6 Kötünün baskaldirisi kendine tuzak olur, Dogru kisiyse ezgi söyler ve sevinir.
29:7 Dogru kisi yoksullarin hakkini verir, Kötü kisi hak hukuk nedir bilmez.
29:8 Alayci kisiler kentleri bile karistirir, Bilgelerse öfkeyi yatistirir.
29:9 Bilge kisiyle davasi olan ahmak Kizar, alay eder ve rahat vermez.
29:10 Kana susamislar dürüst kisiden nefret eder, Dogrularsa onun canini korur.
29:11 Akilsiz hep patlamaya hazirdir, Bilgeyse öfkesini dizginler.
29:12 Hükümdar yalana kulak verirse, Bütün görevlileri de kötü olur.
29:13 Zorbayla yoksulun ortak bir noktasi var: Ikisinin de gözünü açan RABdir.
29:14 Yoksullari adaletle yöneten kralin Tahti hep güvenlikte olur.
29:15 Degnekle terbiye bilgelik kazandirir, Kendi haline birakilan çocuksa annesini utandirir.
29:16 Kötüler çogalinca baskaldiri da çogalir, Ama dogrular onlarin düsüsünü görecektir.
29:17 Oglunu terbiye et, o da sana huzur verecek Ve gönlünü hosnut edecektir.
29:18 Tanrisal esinden yoksun olan halk Sinir tanimaz olur. Ne mutlu Kutsal Yasayi yerine getirene!
29:19 Köle salt sözle terbiye edilemez, Çünkü anlasa da kulak asmaz.
29:20 Sözünü tartmadan konusan birini taniyor musun? Akilsizin durumu bile onunkinden daha umut vericidir.
29:21 Çocuklugundan beri kölesini simartan, Sonunda cezasini çeker.
29:22 Öfkeli kisi çekisme yaratir, Huysuz kisinin baskaldirisi eksik olmaz.
29:23 Kibir insani küçük düsürür, Alçakgönüllülükse onur kazandirir.
29:24 Hirsizla ortak olanin düsmani kendisidir, Mahkemede yemin etse de bildigini söylemez.
29:25 Insandan korkmak tuzaktir, Ama RABbe güvenen güvenlikte olur.
29:26 Hükümdarin gözüne girmek isteyen çoktur, Ama RABdir insana adalet saglayan.
29:27 Dogrular haksizlardan igrenir, Kötüler de dürüst yasayanlardan.
30:1 Massali Yake oglu Agurun sözleri: Bu adam söyle diyor: Yoruldum, ey Tanrim, yoruldum ve tükendim. ve tükendim ya da Bu adam Itiele, Itiele ve Ukkala söyle diyor.
30:2 Gerçekten ben insanlarin en cahiliyim, Bende insan akli yok.
30:3 Bilgeligi ögrenmedim, Kutsal Olana iliskin bilgiden de yoksunum.
30:4 Kim göklere çikip indi? Kim yeli avuçlarinda topladi? Sulari giysisiyle sarip sarmalayan kim? Kim belirledi dünyanin sinirlarini? Adi nedir, oglunun adi nedir, biliyorsan söyle!
30:5 Tanrinin her sözü güvenilirdir, O kendisine siginan herkese kalkandir.
30:6 Onun sözüne bir sey katma, Yoksa seni azarlar, yalanci çikarsin.
30:7 Ey Tanri, iki sey diledim senden: Ben ölmeden bunlari esirgeme benden.
30:8 Sahtekârligi, yalani benden uzak tut, Bana ne yoksulluk ne de zenginlik ver; Payima düsen ekmegi ver, yeter.
30:9 Yoksa bolluktan, Kimmis RAB? diye seni yadsir, Ya da yoksulluktan çalar Ve Tanrimin adini lekelemis olurum.
30:10 Köleyi efendisine çekistirme, Yoksa sana lanet eder, sen de suçlu çikarsin.
30:11 Öyleleri var ki, babalarina lanet eder, Annelerine deger vermezler.
30:12 Öyleleri var ki, kendilerini tertemiz sanirlar, Oysa kötülüklerinden arinmis degiller.
30:13 Öyleleri var ki, kendilerinden üstün kimse yok sanir, Herkese tepeden bakarlar.
30:14 Öyleleri var ki, disleri kiliç, çeneleri biçaktir, Mazlumlarla yoksullari yutup yeryüzünden yok ederler.
30:15 Sülügün iki kizi vardir, adlari Ver, verdir. Hiç doymayan üç sey, Yeter demeyen dört sey vardir:
30:16 Ölüler diyari, kisir rahim, Suya doymayan toprak ve Yeter demeyen ates.
30:17 Babasiyla alay edenin, annesinin sözünü hor görenin Gözünü vadideki kargalar oyacak; O akbabalara yem olacak.
30:18 Aklimin ermedigi üç sey, Anlamadigim dört sey var:
30:19 Kartalin gökyüzünde, Yilanin kayada, Geminin denizde izledigi yol Ve erkegin genç kizla tuttugu yol.
30:20 Zina eden kadinin yolu da söyledir: Yer, agzini siler, Sonra da, Suç islemedim der.
30:21 Yeryüzü üç seyin altinda sarsilir; Katlanamadigi dört sey vardir:
30:22 Kölenin kral olmasi, Budalanin doymasi,
30:23 Nefret edilen kadinin evlenmesi Ve hizmetçinin haniminin yerine geçmesi.
30:24 Dünyada dört küçük yaratik var ki, Çok bilgece davranirlar:
30:25 Karincalar güçlü olmayan bir topluluktur, Ama yiyeceklerini yazdan biriktirirler.
30:26 Kaya tavsanlari da güçsüz bir topluluktur, Ama yuvalarini kaya kovuklarinda yaparlar.
30:27 Çekirgelerin krali yoktur, Ama bölük bölük ilerlerler.
30:28 Kertenkele elle bile yakalanir, Ama kral saraylarinda bulunur.
30:29 Yürüyüsü gösterisli üç yaratik, Davranisi gösterisli dört yaratik var:
30:30 Hayvanlarin en güçlüsü olan Ve hiçbir seyin önünde pes etmeyen aslan,
30:31 Tazifs, teke Ve ordusunun basindaki kral. sözcügün anlami tam bilinmiyor.
30:32 Eger budala gibi kendini yücelttinse Ya da kötülük tasarladinsa, Dur ve düsün!
30:33 Çünkü nasil sütü dövünce tereyagi, Burnu sikinca kan çikarsa, Öfkeyi kurcalayinca da kavga çikar.
31:1 Massa Krali Lemuelin sözleri, Annesinin ona ögrettikleri:
31:2 Oglum, rahmimin ürünü, ne diyeyim? Adaklarimin yaniti oglum, ne diyeyim?
31:3 Gücünü kadinlara, Gençligini krallari mahvedenlere kaptirma!
31:4 Sarap içmek krallara yakismaz, ey Lemuel, Krallara yakismaz! Içkiyi özlemek hükümdarlara yarasmaz.
31:5 Çünkü içince kurallari unutur, Mazlumun hakkini yerler.
31:6 Içkiyi çaresize, Sarabi kaygi çekene verin.
31:7 Içsin ki yoksullugunu unutsun, Artik sefaletini anmasin.
31:8 Agzini hakkini savunamayan için, Kimsesizin davasini gütmek için aç.
31:9 Agzini aç ve adaletle yargila, Mazlumun, yoksulun hakkini savun.
31:10 Erdemli kadini kim bulabilir? Onun degeri mücevherden çok üstündür. sirayla Ibranice alfabenin degisik bir harfiyle baslar.
31:11 Kocasi ona yürekten güvenir Ve kazanci eksilmez.
31:12 Kadin ona kötülükle degil, Yasami boyunca iyilikle karsilik verir.
31:13 Yün, keten bulur, Zevkle elleriyle isler.
31:14 Ticaret gemileri gibidir, Yiyecegini uzaktan getirir.
31:15 Gün agarmadan kalkar, Ev halkina yiyecek, hizmetçilerine paylarini verir.
31:16 Bir tarlayi gözüne kestirip satin alir, El emegiyle kazandigi parayla bag diker.
31:17 Giyinip kollarini sivar, Canla basla çalisir.
31:18 Ticaretinin kârli oldugunu bilir, Çirasi gece boyunca yanar.
31:19 Eliyle örekeyi tutar, Avucunda igi tutar.
31:20 Mazluma kollarini açar, Yoksula elini uzatir.
31:21 Kar yaginca ev halki için kaygilanmaz, Çünkü hepsinin iki katfü giysisi vardir.
31:22 Yatak örtüleri dokur, Kendi giysileri ince mor ketendendir.
31:23 Kocasi ülkenin ileri gelenleriyle oturup kalkar, Kent kurulunda iyi taninir.
31:24 Kadin diktigi keten giysilerle Ördügü kusaklari tüccara satar.
31:25 Güç ve onurla kusanmistir, Gelecege güvenle bakar.
31:26 Agzindan bilgelik akar, Dili iyilik ögütler.
31:27 Ev halkinin islerini yönetir, Tembellik nedir bilmez.
31:28 Çocuklari önünde ayaga kalkip onu kutlar, Kocasi onu över.
31:29 Soylu isler yapan çok kadin var, Ama sen hepsinden üstünsün der.
31:30 Çekicilik aldatici, güzellik bostur; Ama RABbe saygili kadin övülmeye layiktir.
31:31 Ellerinin hak ettigini verin kendisine, Yaptiklari için kent kurulunda övülsün.